#LaViolenciaQueNoVes

A Delegación do Goberno contra a Violencia de Xénero difunde a nova campaña de concienciación social dirixida á poboación xeral

O obxectivo principal da presente campaña é dar cumprimento ao Convenio de Istambul e ao Pacto de Estado contra a Violencia de Xénero, concienciando á cidadanía para identificar violencias contra as mulleres que poden normalizarse e pasar desapercibidas.

Existe unha tendencia xeneralizada a considerar que este tipo de violencia só se pode producir dentro dunha relación afectiva ou, como máximo, entre persoas que estivesen ligadas por ela. Ademais, a pesar de que co paso do tempo comezouse a considerar que a violencia psicolóxica é unha forma de violencia de xénero, o imaxinario colectivo segue asociando a violencia machista -de forma predominante- coas agresións físicas.

Así, por exemplo, a Lei Orgánica 1/2004 de Protección Integral contra a Violencia de Xénero define este tipo de violencia, no seu artigo 1 sinalando que “Todo acto de violencia (…) que, como manifestación da discriminación, a situación de desigualdade e as relacións de poder dos homes sobre as mulleres, exércese sobre estas por parte de quen sexa ou fosen os seus cónxuxes ou de quen estea ou estivesen ligados a elas por relacións similares de afectividade, aínda sen convivencia. (…) que teña ou poida ter como resultado un dano ou sufrimento físico, sexual ou psicolóxico para a muller, así como as ameazas de tales actos, a coacción ou a privación arbitraria da liberdade, tanto se se producen na vida pública como na vida privada”.

Con todo, o concepto de violencia contra as mulleres que se contempla nos tratados internacionais excede o ámbito íntimo das relacións afectivas ou post-afectivas, para incluír todo acto de violencia baseado na pertenza ao sexo feminino. E iso porque a violencia de xénero é unha das manifestacións máis claras da desigualdade e subordinación da muller e das relacións de poder xerais dos homes sobre as mulleres. En poucas palabras, as mulleres sofren esta violencia polo mero feito de ser mulleres e poden sufrila mulleres de calquera estrato social, nivel educativo, cultural ou económico.

Deste xeito, o Convenio do Consello de Europa sobre Prevención e Loita contra a Violencia contra a Muller e a Violencia Doméstica (Convenio de Istambul) recolle unha definición do concepto de xénero. Iso significa que recoñece que as mulleres e os homes non só se diferencian polo seu sexo biolóxico, senón que tamén existe unha categoría de xénero establecida socialmente que asigna ás mulleres e aos homes funciones distintas e roles particulares diferenciados. O problema que xera esta asignación de roles é que, ademais de fomentar a discriminación fronte a todas aquelas persoas que non encaixan nos mesmos , tamén pode contribuír a que a violencia contra a muller considérese aceptable ou se normalice en determinadas situacións.

Outra das grandes novidades do Convenio é que contén unha definición ampla de violencia de xénero, incluíndo actos que exceden das relacións afectivas pero que se asintan sobre as relacións de poder home-muller e os mencionados roles asignados. Así, dentro do concepto de violencia c atopamos:

• violencia doméstica (violencia física, sexual, psicolóxica ou económica)
• acoso, stalking e ciberacoso
• violencia sexual (incluídas a violación e as agresións sexuais)
• acoso sexual (incluíndo o acoso sexual laboral e o que se pr oduce en ámbitos públicos
• matrimonio forzoso
• mutilación xenital feminina
• aborto e esterilización forzosos.

Doutra banda, o obxectivo secundario da campaña consiste en non revictimizar nin responsabilizar ás mulleres. Normalmente asóciase a chamada revictimización ou victimización secundaria á neglixencia do sistema xudicial, policial ou legal (a través das Forzas e Corpos de Seguridade, Avogacía e Adiministración de Xustiza) que serve para aumentar a indefensión da vítima e o seu malestar ao non protexela cando decide emprender un proceso de denuncia en materia de violencia de xénero. É dicir, a revictimización consiste no proceso mediante o cal se produce un sufrimento engadido na vítima, á que se lle obriga a reexperimentar o seu papel de vítima e normalmente cuéstionalla, responsabiliza e culpa da súa situación.

Aínda así, se analizamos a esencia deste concepto, caemos na conta de que cando se alude a policías, https:// violenciagenero.igualdade. gob. 3 avogados e xuíces, realmente estase aludindo a institucións e profesionais dos que a vítima espera obter axuda, xa sexa a través da información, o asesoramento ou a asistencia. E aquí tamén xogan un papel importante as campañas de publicidade institucionais e as persoas que participan nas mesmas, sobre as que tamén pesa a responsabilidade de axudar á vítima para identificar condutas tóxicas nunha relación, así como a informala dos recursos existentes, sen xulgar as súas decisións e sen culpala da situación na que se atopa ou se atopou.

Por iso, un dos obxectivos de toda campaña en materia de violencia de xénero debe ser crear unha contorna segura para a vítima, evitando custe o que custe a victimización secundaria e a culpabilización, xa que cumpren un papel claro a nivel informador e asistencial, como quedou patente a través de múltiples estudos como, por exemplo, o Estudo sobre Inhibición a Denunciar das Vítimas de Violencia de Xénero ( DGVG, 2019) onde se sinala que “grazas á información existente e ás campañas de sensibilización cada vez máis mulleres vítimas de violencia de xénero son capaces de identificar que as causas dos comportamentos do maltratador non están no que elas fan ou deixan de facer.

Neste sentido, recoméndase evitar expresións en negativo (“non debes”, “non toleres”, “non permitas” …) e evitar a segunda persoa do singular na medida do posible para evitar que recaia a responsabilidade na muller. Non referirse ás situacións de violencia de xénero como unha “lacra”.

PÚBLICO DIANA

O público obxectivo ao que vai dirixido a campaña é a poboación xeral, en concreto, homes e mulleres, entre 18 e 70 anos de idade. Trátase de crear unha mensaxe dirixida a homes e a mulleres de todas as idades, ao tratarse dunha mensaxe identificativa de condutas que encaixan no concepto amplo de violencia de xénero.

TIPOLOXÍA DE CONDUTAS REPRESENTADAS

A campaña mostra catro situacións cotiás ás que se aplica un “ zoom” para descubrir acoso sexual no ámbito laboral, no transporte público, violencia dixital, económica e psicolóxica que van máis aló da violencia física entre parellas, mostrando que a violencia contra as mulleres é “moito máis do que ves”.

O obxectivo é mostrar un amplo abanico de condutas que entran dentro da definición de violencia de xénero, conforme ao establecido no Convenio de Istambul.

Así mesmo, a campaña reflicte a diversidade xeracional, racial e social do noso país, saíndo dos estándares institucionais e partindo do imaxinario colectivo.

PERÍODO DE DIFUSIÓN

A campaña está prevista que se difunda entre o 9 de marzo e o 11 de abril conforme ao plan de medios de comunicación aprobado pola DGVG ( tv, internet, radio, medios gráficos e exterior).

O contido íntegro do anuncio da campaña pode visualizarse a través da seguinte ligazón: https://violenciagenero.igualdad.gob.es/